Chcesz mieć zawał serca? Jedz stanole i sterole roślinne!

Zachwyt współczesnego świata nad tzw. żywnością funkcjonalną jest tak wielki, że ludzie zapomnieli o zdrowym rozsądku. To, że większość konsumentów jest zbyt leniwa, aby poznać fakty dotyczące żywności to jedna strona medalu. Drugą jest to, że korporacje produkujące żywność funkcjonalną robią co mogą, aby pokazywać tylko te informacje, które służą promocji ich produktów a ukrywać to wszystko co nie służy ich biznesowi. Dzisiaj będzie o stanolach i sterolach roślinnych, które obniżają poziom cholesterolu oraz ustrzegą Cię przed zawałem serca. Przynajmniej wg. reklam, bo nauka, fakty, wyniki badań i doświadczeń pokazują coś innego.

Co to jest żywność funkcjonalna?

Żywność funkcjonalna to taki rodzaj pokarmu, który „wykonuje” jakąś czynność. Np. podnosi odporność, likwiduje łysienie, obniża ciśnienie, podnosi aktywność umysłową i rozwija inteligencję. Albo zmniejsza ryzyko zachorowania na choroby serca i układu krążenia. I dzisiaj zajmę się tym ostatnim.

Żywnością funkcjonalną jest na przykład probiotyk Actimel, wspomniana margaryna Flora Pro Active czy Benecol albo Danacol obniżające cholesterol albo probiotyczne herbaty leczące zespół jelita drażliwego czy działające przeciwzapalnie.

Co ciekawe, żywność funkcjonalna nie jest niczym nowym. Była wcześniej. Nie od dziś wiadomo, że przy zaparciach najlepiej jest jeść otręby albo suszone śliwki a na odrobaczenie doskonałe są świeże pestki z dyni. Problem pojawił się wówczas, gdy żywność funkcjonalna zaczyna być projektowana przez człowieka w konfiguracjach, które nie występują ani nie występowały w swojej naturalnej postaci w takim stężeniu, jak pojawiają się w produktach dostępnych w sklepie.

Jak zrobić biznes na żywności funkcjonalnej?

Na ludzi działają tylko dwie emocje, które sprawiają że chcą coś kupić: przyjemność oraz strach. Zazwyczaj robi się tak: produkuje się spot telewizyjny (a dokładniej całą kampanię we wszystkich mediach), który pokazuje konsekwencje jakiegoś zachowania.

Na przykład: osoba, która źle się odżywia cierpi na zaparcia. Zaparcia prowadzą do chorób układu pokarmowego oraz całego organizmu. Mamy strach. I teraz – jeśli chcesz łatwo, lekko i przyjemnie pozbyć się tego strasznego uczucia i poprawić swój żywot – zjedz nasz jogurt Activia i „będziesz czuć się dobrze”.

Drugi obrazek: dziecko kicha i smarka, często jest przeziębione i siedzi w domu, gdy jego koledzy bawią się na śniegu. Chore dziecko to dramat dla rodzica. Ale oto przychodzi wybawienie: wystarczy pić raz dziennie buteleczkę probiotyku Actimel, aby podnieść odporność organizmu. Był strach – jest zadowolenie i przyjemność.

Co równie ważne, w większości przypadków nie ma jednoznacznych wyników badań oraz testów, które potwierdziłyby skuteczność żywności funkcjonalnej. Organizm ludzki jest maszyną tak bardzo skomplikowaną, że fakt iż coś zostaje obniżone/podwyższone na skutek jedzenia jakiegoś specyfiku nie oznacza automatycznie, że zlikwidowane zostaną wszelkie bolączki, które powszechnie przypisuje się podwyższonym lub obniżonym stanom onego czynnika.

Metabolizm większości substancji oraz ich wpływ na funkcje organizmu ciągle pozostaje nieodkryty, co zobaczysz choćby oglądając popularny serial „Dr House” gdzie często diagnozy są wypadkową wiedzy, obserwacji, indywidualnego przypadku pacjenta i… szczęścia. Dlatego łatwo jest manipulować opinią publiczną oraz przekazem w mediach. A po co to robić?

Kasa, kasa, kasa…

W produktach tego typu kryje się ogromny potencjał ekonomiczny ponieważ rynek żywności funkcjonalnej rozwija się bardzo dynamicznie, a ceny takich produktów są wielokrotnie wyższe niż ich „niefunkcjonalnych” odpowiedników.

W sytuacji, kiedy rynek dystrybucji produktów (czyli sklepy) się konsoliduje (czyli łączy w duże sieci) pozycja producenta jest coraz trudniejsza. Kiedyś miał tysiąc sklepików i każdemu mógł dawać inne ceny na swoją margarynę. Dzisiaj wszystkie się zrzeszyły w sieć i to one dyktują za ile chcą kupić towary producenta.

Dlatego żywność funkcjonalna jest zbawieniem dla gigantów korporacyjnych takich jak Unilever czy Kraft albo Raisio – a to dlatego, bo zamiast sprzedawać zwykła margarynę za 3,75 (Delma 500g) zł mogą sprzedawać margarynę co obniża cholesterol – za 20 i więcej złotych (Benecol 22 zł za 400g, Flora Proactiv 17 zł za 400g). A odpowiednia akcja marketingowa i szum medialny wokół „złego cholesterolu” zapewnia zbyt nawet przy tak wysokich cenach.

Kto wymyślił obniżanie cholesterolu?

Wszyscy zostaliśmy przekonani, że zawał serca jest efektem złej diety, a dokładniej – podwyższonego poziomu cholesterolu. Przekonały nas – konsumentów – do tego publikacje w mediach na temat prac biochemika Ancela Keysa, który w 1950 zaproponował teorię którą później „udowodnił”, a stanowiła ona, że wysoki poziom cholesterolu oznacza zawał serca. Dlaczego „udowodnił” a nie udowodnił?

Otóż wybrał on do swojej pracy 22 społeczności (narodowości) i zbadał w nich spożycie tłuszczów zwierzęcych (cholesterol występuje tylko w tłuszczu zwierzęcym) oraz ilość zgonów na skutek zawałów serca. Ale do opracowania wyników wybrał tylko 7 takich, gdzie korelacja mięcy konsumpcją tłuszczu a ilością zawałów była wysoka – czyli wraz ze wzrostem spożycia tłuszczu zwierzęcego, rosła ilość zgodnów spowodowanych chorobami serca, a tam, gdzie jadało się go mało – było mało zawałów.

Wniosek wydawał się być oczywisty – dieta bogata w nasycone kwasy tłuszczowe (tłuszcz zwierzęcy) jest przyczyną zawałów serca. Problem w tym, że w pozostałych 15 krajach nie było żadnego związku więc je po prostu pominął aby dowód mógł być uznany za prawdziwy. Przykładowo zauważono tzw. francuski paradoks – Francuzi konsumują ogromne ilości tłuszczu zwierzęcego a zapadalność na choroby układu krwionośnego i zawały serca są statystycznie znikome.

Co ciekawe, do badań zaproszono wyłacznie mężczyzn i to nie metodą losową ale wybierano konkretne osoby. Już kilka miesięcy po opublikowaniu wyników wnioski z tych badań poddano ostrej krytyce w świecie naukowym i podważono ich wyniki.

Ancel Keys w swoim życiu wielokrotnie zmieniał własne poglądy. W 1953 postulował, że wszystkie rodzaje tłuszczu zwiększają poziom cholesterolu, oraz, że za choroby układu krwionośnego tak samo odpowiedzialne są tłuszcze zwierzęce i roślinne. W latach 1957-59 głosił że wszystkie tłuszcze są takie same, potem że to uwodornione tłuszcze roślinne (margaryny) są problemem, potem, że tłuszcze zwierzęce są problemem.

Niezależnie od dobrej woli badacza, mylne wnioski z badań zapoczątkowały wojnę z tłuszczem zwierzęcym i cholesterolem. I co równie ważne – teoria zapoczątkowana przez Keysa już dawno została obalona, choć jej zasięg był tak rozległy, że niektórzy uznają ją za stwierdzony fakt i pewnik. Nawet dziś.

Cholesterol = zawał serca? Tak. Ale tylko w reklamie!

Tak jak w przypadku każdego produktu decydującego o zdrowiu i życiu, również i na cholesterolu można zbić miliardy dolarów strasząc ludzi, jak to jego wysoki poziom ma rzekomo prowadzić do zawałów serca i choroby wieńcowej.

Niedługo po Keysie podniesiono w mediach następujące fakty: u osób, które umarły na zawał serca znaleziono złogi cholesterolowe w żyłach i tętnicach. Wniosek: nadmiar cholesterolu odkłada się w tętnicach, blokuje je a to prowadzi do zawału i udarów. Logiczne prawda?

Nikt nie promował już w mediach obalenia tych doniesień, kiedy ustalono że złogi cholesterolowe powstają w wyniku uszkodzeń tętnic, których przyczyn jeszcze nie znamy (wszystko wskazuje na wirusy i wolne rodniki). Cholesterol jest jakby brygadą ratowniczą, która stawia się w miejscu wypadku.

Jak do tego dochodzi? Kiedy ścianka dowolnej komórki zostanie naruszona natychmiast zostaje „naprawiona”. A ponieważ nabłonek komórek składa się niemal wyłącznie z cholesterolu to jest on „wzywany” z krwi (dowozi go LDL) na miejsce zdarzenia, aby „zakleić” dziurę w ściance. I dzieje się to w organiźmie każdego ssaka (i wielu innych zwierząt). Gdy uszkodzenie zostanie usunięty, wówczas lipoproteina HDL „zabiera” brygadę ratowniczą cholesterolu rozcieńczając ją i wspólnie trafiają do wątroby. Dlatego HDL nazywany jest „dobrym”, bo poprzez ten mechanizm ułatwia obniżenie stężenia cholesterolu we krwi.

Sekcje zwłok osób cierpiących na choroby związane z metabolizmem tłuszczu (gdy organizm nie umie gospodarować cholesterolem – wrodzona, genetyczna hiperlipidemia) wykazały, że gromadzi się on w pierwszej kolejności w wątrobie, później w narządach wewnętrznych i skórze a na końcu tworzy złogi w naczyniach krwionośnych. Ale o tym już nikt nie trąbił tak głośno, bo to uszczupliłoby porftele wielu ogromnych firm żyjących z podsycania cholesterolowego strachu. Brzmi jak spiskowa teoria dziejów, prawda? Tak po prostu działa ten biznes! Wszystko jest opisane w tej książce (online w pdf, po angielsku), ze szczegółami. Zanim przejdę dalej, jeszcze jedna informacja.

Inną, bardzo istotną przyczyną arteriosklerozy naczyń krwionośnych jest fluor zawarty w wodzie i paście do zębów. Badania dowodzą, że to fluor odpowiada za zwapnienie żył i tętnic oraz choroby układu krwionośnego. Obecny jest w postaci fluorku sodu obecnego w paście do zębów oraz w wodzie (niektóre kraje nadal fluoryzują wodę „w trosce” o zęby obywateli). Co równie ciekawe, fluorek sodu nie ma wcale działania przeciwpróchniczego (wręcz przeciwnie, powoduje próchnicę), natomiast ma je witamina D i nie ma żadnych skutków ubocznych.
Wróćmy do cholesterolu.

Cholesterol – pole do nadużyć

Tłuszcz zwierzęcy i cholesterol są tematem o tyle wdzięcznym w „obróbce” marketingowej, bo… nie ma wzorca poziomu cholesterolu! Tak samo jak witamin czy mikroelementów!

Zastanów się: jeśli zlecisz lipidogram przy badaniu krwi, otrzymasz zakres tolerancji dopasowany do Twojej płci i czasem do wieku. Do oznaczenia poziomu cholesterolu całkowitego oraz jego frakcji zupełnie nie bierze się czynników dużo istotniejszych jak na przykład grupa etniczna i genotyp, rodzaj aktywności zawodowej oraz życiowej, przebyte choroby oraz ogólny stan zdrowia w momencie badania.

Innymi słowy – ja, trzydziestoparolatek otrzymam te same zakresy tolerancji co inny mężczyzna w moim wieku, który jest cięzko pracującym na platformie wiertniczej Eskimosem, który nigdy w życiu nie jadł marchewki. Osoba w tej samej rodzinie, która jest po przeszczepie będzie miała te same „widełki” pomiarowe co zdrowy równolatek! Wegetarianin i mięsożerca, astmatyk i cukrzyk, sportowiec i anorektyk.

Specjalnie przejaskrawiłem porównanie po to, aby uzmysłowić Ci jak różne metabolizmy mają ludzie – nie tylko na różnych kontynentach ale często w tej samej rodzinie!

W efekcie – każdemu można powiedzieć, że ma za wysoki poziom cholesterolu. Skoro nikt nie zna punktu odniesienia to można dowolnie tym manipulować i to własnie robią koncerny farmaceutyczne i producenci żywności funkcjonalnej. Wspomniana wyżej książka (i link do niej w pdf) dość zgrabnie to obnaża.

Margaryny i jogurty obniżające poziom cholesterolu

Skoro cywilizacja znalazła już wroga numer jeden – można na tym robić biznes. Na pierwszy ogień poszedł rynek medyczny.

Bayer wyprodukował lek o nazwie ceriwastatyna, który po przejściu badań klinicznych został dopuszczony do obrotu pod marką Lipobay (Baycol). Jego zażywanie gwarantowało obniżenie cholesterolu – a przez domniemanie, o którym napisałem powyżej – miało chronić przed chorobami serca i układu krwionośnego.

Po kilku miesiącach okazało się, że lek trzeba wycofać z obrotu, ponieważ ilość zgonów i ataków serca jest tak duża, że kolos farmaceutyczny – firma Bayer – musiała odstąpić od jego produkcji i sprzedaży.

Dopuszczenie tego leku do obrotu było zgodne z literą prawa i regulacjami krajów, w których był sprzedawany – to znaczy lek miał przeprowadzone wszystkie testy i badania kliniczne. Dopiero obrót lekiem przyniósł śmiertelne żniwo na międzynarodową skalę.

Nie kijem go to pałką!

Skoro nie wyszło z farmaceutykami – korporacje poświęciły swój czas i środki na poszukiwanie substancji, które potrafiłyby zredukować poziom cholesterolu i jednocześnie można byłoby je sprzedawać jako żywność. Funkcjonalną. To między innymi dlatego, że do wprowadzenia żywności funkcjonalnej na rynek nie potrzeba tak restrykcyjnych badań i dopuszczenia do obrotu. W USA rynku leków pilnuje restrykcyjna FDA. A żywności już nie.

Odkryto i opatentowano technologię pozyskiwania stanoli i steroli roślinnych, które – to udowodniono bezsprzecznie (o czym za chwilę) – obniżają poziom cholesterolu we krwi.

Co to są stanole i sterole roślinne?

Zwierzęta, aby żyć potrzebują substancji budulcowych oraz regulujących ich metabolizm – hormonów. Do ich wytwarzania potrzeba wielu składników. Początkiem (prekursorem) większości z hormonów steroidowych jest cholesterol właśnie – kwas tłuszczowy pochodzenia zwierzęcego, który ludzie i inne ssaki mogą wytwarzać w swojej wątrobie. U roślin jest podobnie, z tym, że odpowiednik cholesterolu to fitosterol. Stanole zaś są syntetyzowane ze steroli w komórkach roślin. Innymi słowy, jeśli jemy rośliny, jemy też fitosterole. A jeśli jajko, boczek, kurę i cielęcinę – to jemy cholesterol.

W jaki sposób człowiek wchłania cholesterol?

Aby zrozumieć działanie Benecolu, Danacolu czy Flory ProActiv pokażę najpierw jak wchłaniany jest cholesterol. Dzieje się to w jelicie cienkim.

Boczuś, jajeczko oraz cielęcinka, którą zjedliśmy zostaje strawiona i podróżuje sobie jelitem cienkim w celu wchłonięcia. W towarzystwie soli kwasu żółciowego (on również ma w swoim składzie cholesterol) z cząstek cholesterolu tworzą się grupki, tzw micele. I te micele dopiero mogą być wchłonięte przez jelito.

Tak wchłonięty cholesterol dzielony jest na 2 grupy: 60-70% trafia do krwioobiegu aby odżywiać komórki, pozostała część trafia żyłą wrotną do wątroby oraz dwunastnicy (tam jest magazynowany lub wykorzystywany do produkcji kwasu żółciowego). O typach cholesterolu i lipoproteinach (VLDL, LDL, HDL) i ich roli w organiźmie pewno kiedyś napiszę w osobnym tekście.

W jaki sposób sterole roślinne obniżają poziom cholesterolu we krwi?

Jak wspomniałem, sterole roślinne są praktycznie klonami „zwierzęcego” cholesterolu. W jelicie cienkim, kiedy dochodzi do budowania micel cholesterolowych, roślinne sterole i stanole zajmują miejsce cholesterolu.

Ilość micel, która się tworzy jest skończona a wchłanianie ograniczone do proksymalnego (bliższego) odcinka jelita, więc pozostała część cholesterolu, która nie uformwała micel zostaje wydalona. Ponieważ z micele zawierają część fitosteroli to ilość wchłoniętego cholesterolu jest niższa.

Kiedy tylko odkryto ten fakt, powstały produkty obniżające poziom cholesterolu takie jak Flora pro-active, Danacol i Benecol i trafiły na światowe rynki ze swoimi agresywnymi kampaniami marketingowymi które umacniały tylko cholesterolową fobię.

Reklamy były często bardzo sugestywnyme – np. choć w spocie czy na pudełku produktu nie padało ani jedno słowo o obniżeniu ryzyka zawału albo choroby wieńcowej, wszystko sugerowało że produkt ze sterolami istotnie w ten sposób działa.

Robi się to za pomocą pewnego zabiegu na przykład: „Chroń swoje serce przed zawałem! Spożywając produkt [nazwa] bogaty w sterole roślinne obniżasz poziom cholesterolu!”. Nikt tu nikomu nie obiecuje, że jego serce będzie ochronione. W komunikacie jest wezwanie do troszczenia się o serce oraz mowa o tym, że konsumpcja steroli obniża poziom cholestreolu co istotnie jest prawdą. Jednak ludzki umysł traktuje ten komunikat w sposób następujący: „Jeśli będę jadł [produkt] który ma sterole roslinne to obniżę poziom cholesterolu a więc ochronię serce przed zawałem„. Bezczelna manipulacja? To jeszcze nie wszystko!

W Wielkiej Brytanii Unilever, producent margaryny Flora Proactiv miał problem po tym, jak umieścił tak „sugestywny” komunikat w reklamie. I później zmienił jej treść. Chodziło o dodanie bezprawne stwierdzenia oznajmującego jakoby Flora Pro.active pozwalała utrzymać w zdrowiu naczynia krwionośne. Bo nigdy takiego działania w tej margarynie nie badano ani nie udowodniono. Chodziło o wywołanie „transpozycji” umysłu, którą opisałem wyżej.

Roślinne sterole mogą być szkodliwe dla serca

Dr J. Plat z kolegami z holenderskiego Uniwersytetu w Maastricht poinformował, że roślinne sterole mogą przyczynić się do rozwoju chorób serca bardziej niż podniesiony poziom cholesterolu. Ponieważ roślinne sterole są niemal identyczne jak cholesterol, Plat sprawdził czy oksyfitosterole (to utlenione fitosterole powstające np. podczas smażenia na olejach roślinnych albo po utlenieniu ich w organiźmie poczas procesów trawiennych) można odnaleźć w krwi. Oksycholesterol powstaje również podczas smażenia (utlenianie cholesterolu), z tą różnicą, że utlenia się w znacznie wyższych temperaturach.

Okazało się, że we krwi są obecne owe oksyfitosterole, i to jest ich całkiem sporo. Znaleziono około 1,4% utlenionego sitosterolu. Wydaje się niewiele, ale to 140 razy więcej niż 0,01% utlenionego cholesterolu! Największe zagrożeniem jakie wynika z obecności utlenionych steroli w organizmie człowieka jest takie samo jak w przypadku tłuszczów trans (obecnych w margarynach na skutek uwodornienia [utwardzenia] olejów roślinnych). Sprowadza się to toksycznego oddziaływania na ścianki jelit oraz prowokacji procesów nowotworowych.

Innymi słowy, gdy jemy produkty smażone na olejach roślinnych powstają utlenione fitosterole (np. oksysitosterol) który działa toksycznie na jelito (pdf po polsku) i je uszkadza. Ulteniony cholesterol – równie toksyczny – również jest obecny ale jest go 140 razy mniej przy spożyciu tej samej dawki.
Badania naukowe pokazują po raz kolejny, że smażenie na olejach roślinnych jest szkodliwe dla zdrowia. Ciekawe publikacje w tym temacie znajdują się także tutaj i tutaj.

Ja sam jestem zwolennikiem picia niektórych olejów i oliwy ale wyłącznie w formie surowej, i tylko tych, które tłoczone są na zimno. A wszystko inne smażę na smalcu lub tłuszczu gęsim.

Sterole roślinne czyli jak zostać kobietą

Ponieważ sterole w roślinach pełnią zbliżoną funkcję do cholesterolu i konkurują z nim w naszym organiźmie są odpowiedzialne za deregulację gospodarki hormonalnej. Uogólniając – „upośledzają” produkcję testosteronu co często prowadzi do łysienia (również u kobiet) oraz w pewnym stopniu feminizują środowisko hormonalne mężczyzn. Z tego powodu też sitosteroli używa się w suplementach wspomagających leczenie prostaty (gruczołu krokowego).

Ja nie mówię, że fitosterole są złe…

Owszem, są dobre ale te, podawane w normalnym, naturalnym pożywieniu, które jemy na codzień – warzywach, owocach, nasionach i orzechach. Za naturalny poziom konsumpcji uważa się 3-5 mg na 1 kg masy ciała. Oznacza to, że przy mojej wadze 96 kg mogę bezpiecznie jeść ok 300-500mg fitosteroli. Fitosterole mają bowiem działanie przeciwzapalne, hamują odczyny alergiczne, pobudzają rozkład tkanki tłuszczowej, pobudzają procesy krwiotwórcza, chronią krwinki czerwone, zapobiegają kamicy i mają działanie przeciwnowotworowe.

Ale jak mawiał Paracelsus: „Wszystko jest trucizną i nic nią nie jest! To dawka czyni truciznę!”. Producenci „zdrowych margaryn” zalecają spożycie na poziomie 2000mg na dobę (bez rozróżnienia masy ciała), bo ta ilość zapewnia obniżenie poziomu cholesterolu o 10%. Oznaczałoby to – dla mnie – przekroczenie dopuszczalnej dawki 4-7 krotnie!

Przypomnę tylko że zwiększenie dawki ponad 6mg na 1 kg hamują androgenny wpływ męskich hormonów sterydowych (m.in. testosteronu). Nie ma z tym żartów: dr Różański pisze: „Niektóre metabolity fitosteroli mogą naśladować w organizmie typowe hormony i konkurować z nimi o receptory w komórkach ciała, modyfikując w ten sposób wiele czynności fizjologicznych.” Konsekwencji tego „naśladownictwa” długo nie poznamy.

Badania opublikowane w 2008 roku na ludziach i zwierzętach ujawniły, że sugerowanie iż żywność funkcjonalna stworzona do obniżania cholesterolu w istocie podwyższa ryzyko wystąpienia zawału serca.
Rok później (2009) naukowcy poszli krok dalej: przebadali wpływ steroli roślinnych zawartych w tzw. „zdrowych margarynach” takich jak Benecol i Flora Proactiv czy „zdrowych jogurtach” takich jak Danacol. Wyniki badań były bezdyskusyjne: sterole roślinne te istotnie obniżają poziom cholesterolu. Drugi równie bezdyskusyjny wniosek był następujący: sterole roślinne zwiększają ryzyko chorób serca. Mimo to producenci nadal nazwyają swoje produkty „dobrymi dla zdrowia”.

Popularna i powszechna idea jakoby produkty zwierzęce, a w szczególności tłuszcz (nasycone kwasy tłuszczowe) i białko miałyby w jakikolwiek negatywny sposób wpływać na ludzki organizm a w szczególności układ krwionośny i serce (z zawałami włącznie) nie ma absolutnie żadnego poparcia w danych i faktach włącznie z badaniami prowadzonymi na polu biochemi lipidów (tłuszczów).

W tym miejscu wspomnę, że Dr Ancel Keys, który zapoczątkował tę ideę swoją hipotezą z 1953 roku i rozpoczął krucjatę pod nazwą „tłusta dieta powoduje choroby serca” nigdy nie sugerował zmniejszenia spożycia tłuszczu zwierzęcego. Zalecał zmniejszenie spożycia oleju roślinnego.

Cholesterolu nie można obniżyć do zera!

Po pierwsze, byłoby to niebezpieczne. Cholesterol jest niezbędny do życia. Jest nie tylko prekursorem hormonów, ale przede wszystkim budulcem każdej komórki w naszym ciele. Odpowiada za wiele bardzo istotnych funkcji dlatego… organizm wytwarza go samodzielnie. I to w dużych ilościach!

Okazuje się, że 80% cholesterolu wytwarzanego jest przez nasze ciało, a tylko 20% przyjmowane jest z pokarmem. Innymi słowy, wegetarianie, którzy przecież nie jedzą mięsa też mogą mieć podwyższony poziom cholesterolu jeśli ich gospodarka lipidowa jest zachwiana, bo ich wątroba wytworzy go nadmiar gdy brakuje go w pokarmie, a akurat trzeba odbudować komórki podczas rekonwalescencji.

Gospodarka lipidowa zawsze jest w stanie wewnętrznej równowagi: jeśli przyjmujesz za mało cholesterolu w pożywieniu, wątroba sama go wyprodukuje. Jeśli masz go za dużo – nie obawiaj się, nie wchłoniesz go całego. Wchłoniesz tyle, ile będzie możliwe podczas przesuwania pokarmu w jelicie, ilości stworzonych micel oraz soli kwasu żółciowego. Pozostała, niestrawiona część trafi do kału. Jeśli nie wierzysz, zrób test: zjedz kostkę masła i potem obserwuj kał. Zapewniam Cię że będzie miał luźną konsystencję i pływał po powierzchni wody – właśnie przez tłuszcz, który nie został strawiony.

Nie ma związku między poziomem cholesterolu, a chorobami układu krążenia

Zobacz video:

Aborygeni mają najniższy poziom cholesterolu oraz najwyższy poziom zachorowalności na choroby układu krwionośnego. Szwajcarzy – dokładnie odwrotnie – wysoki cholesterol i niską zachorowalność.

Chcesz wiedzieć więcej na temat ryzyka chorób serca i steroli, statyn i obniżania poziomu cholesterolu? Tutaj masz materiały do lektury dla ciekawych tematu (niestety głównie biochemia, naukowo i po angielsku):

• J.Plat (red.) Oxidized plant sterols in human serum and lipid infusions as measured by combined gas-liquid chromatography-mass spectrometry
• Enig MG. Diet, serum cholesterol and coronary heart disease, in Mann GV (ed): Coronary Heart Disease: The Dietary Sense and Nonsense
• U. Ravnskov High cholesterol may protect against infections and atherosclerosis
• Weingärtner O, Böhm M, Laufs U. Controversial role of plant sterol esters in the management of hypercholesterolaemia.
• I sporo innych materiałów o cholesterolu

Tutaj świetna książka prof. Ravnskov’a na temat faktów dotyczących cholesterolu i manipulacji wokół jego roli w organizmie i wpływu na zdrowie i stan serca.
A historia firmy Unilever z margaryną Flora proactive oraz kombinacje, jak zrobić ją „zdrową” i dochodową są tutaj

Kilka ciekawostek, na koniec

Ja zawsze smażę wyłącznie na smalcu (wieprzowym, gęsim lub kaczym). Jeśli policzyć jajka, masło, smalec, boczek i oliwę oraz orzechy kokosowe – zjadam codziennie monstrualną ilość tłuszczu i cholesterolu. A mimo to, mój lipidogram rzadko przekracza 5 mmol/l cholesterolu całkowitego, zaś HDL zawsze jest wyższy od LDL.

Powszechnie przyjęło się również, że nasycone kwasy tłuszczowe (zwierzęce) są „złe” dla naszego organizmu, smalec w szczególności. Jeśli i Ty tak sądzisz, musisz wiedzieć, że mleko kobiece podawane oseskowi składa się z tłuszczu mlecznego zawierającego 20% więcej nasyconych kwasów tłuszczowych niż słonina i smalec! Czy myślisz, że natura świadomie szkodziłaby młodemu życiu?

I wisienka na torcie: sterole roślinne w Benecolu pozyskiwane są z pulpy sosnowej (mówiąc prościej, z trocin sosny), a w margarynie Flora Proactive z oleju sojowego. Więcej tutaj.

Podsumowanie

Temat cholesterolu, sposóbów na obniżenie cholesterolu jest wiecznie żywy – jak pokazałem, głównie dzięki uczynnym przedsiębiorstwom, które dbają o to, aby nie brakło klientów na ich suplementy, farmaceutyki i żywność funkcjonalną. Napisz mi komentarz jeśli masz swoje zdanie na ten temat!

Aktualizacja 03-07-2012:
Właśnie opublikowano artykuł z wynikami badań przeprowadzonych na 1000 dorosłych, z których wynika, że przyjmowanie statyn powoduje zmęczenie i obniżenie ilości energii. Uczestnicy badania brali placebo (grupa kontrolna) oraz jedną z dwóch statyn (grupa eksperymentalna) a następnie oceniali na skali poziom swojej energii oraz zmęczenia po ćwiczeniach fizycznych. Okazało się, że wydolność i ilość energii osób z grupy eksperymentalnej była znacząco niższa niż z grupy kontrolnej, przy czym bardziej doświadczały tego kobiety.